Wyniki Ankiety - zachowania kierowców samochodów wobec rowerzystów

Podsumowanie ankiety:

Przygotowaliśmy kilka dni temu ankietę dotyczącą zachowań kierowców pojazdów mechanicznych względem rowerzystów. Była to pierwsza z cyklu przygotowywanych przez nas ankiet. Dzisiaj mamy dla was kolejną, ale za nim przejdziecie do jej wypełniania zapoznajcie się proszę z wynikami poprzedniej.

Zadaliśmy siedem tendencyjnych pytań (które mocno zirytowały środowisko samochodowe, chociaż naszym zdaniem zupełnie niepotrzebnie). Ale do rzeczy. W pytaniach zależało nam na obiektywnej ocenie, których sytuacji doświadczacie najczęściej tak, aby mocno zaakcentować je w programach szkoleniowych PZIR dla rowerzystów i zasygnalizować temat do WORD-ów czy szkół instruktorów nauki jazdy, aby szkolący i egzaminujący kierowców mieli świadomość obszarów istotnych z perspektywy rowerzystów .

Respondenci odpowiadali zaznaczając na skali pięciopunktowej czy spotykają się z danym zachowaniem często czy rzadko. Mogli też pominąć odpowiedź w sytuacji kiedy nie spotkali się z danym zachowaniem na drodze.

Pytanie główne brzmiało:

W jakich sytuacjach spotykasz się z łamaniem przez kierujących pojazdami mechanicznymi przepisów związanych z ruchem rowerowym?

• Nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu rowerzyście na przejeździe dla rowerów
• Wyprzedzanie rowerzysty w odległości poniżej 1 m (samochód zbyt blisko wyprzedzanego rowerzysty)
• Nierespektowanie pierwszeństwa rowerzysty jako równorzędnego pojazdu w ruchu ogólnym (np. na skrzyżowaniu dróg równorzędnych)
• Nieudzielenie pierwszeństwa rowerzyście jedącemu na wprost na skrzyżowaniu przez samochód skręcający w prawo.
• Samochód blokujący możliwość poruszania się wyznaczonym pasem dla rowerów.
• Utrudnianie przejazdu lub blokowanie rowerzysty poruszającego się w kontraruchu.
• Pojazd samochodowy lub skuter poruszający się po infrastrukturze dla rowerów

Dla lepszego zobrazowania wyników agregowaliśmy po 2 odpowiedzi skrajne  które można interpretować jako (bardzo często + często i raczej rzadko + rzadko) odpowiedź środkowa jest pozostawiona jako odpowiedź neutralna.

Wyniki ankiety:

Najrzadziej spotykane zachowania na drodze to: 

Pojazd samochodowy lub skuter poruszający się po infrastrukturze dla rowerów

Nierespektowanie pierwszeństwa rowerzysty jako równorzędnego pojazdu w ruchu ogólnym (np. na skrzyżowaniu dróg równorzędnych)

Utrudnianie przejazdu lub blokowanie rowerzysty poruszającego się w kontraruchu.

Sytuacja wygląda najgorzej w następujących kwestiach – czyli rowerzyści mają z nimi do czynienia najczęściej: 

Wyprzedzanie rowerzysty w odległości poniżej 1 m (samochód zbyt blisko wyprzedzanego rowerzysty)

Samochód blokujący możliwość poruszania się wyznaczonym pasem dla rowerów.

Nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu rowerzyście na przejeździe dla rowerów

Najwięcej pytań bez odpowiedzi – czyli sytuacji, których rowerzyści nie doświadczali to:

Utrudnianie przejazdu lub blokowanie rowerzysty poruszającego się w kontraruchu

Pojazd samochodowy lub skuter poruszający się po infrastrukturze dla rowerów

Podsumowanie:

Widzimy więc dość wyraźnie, że to co wymaga poprawy w zachowaniu kierowców pojazdów mechanicznych, to trzymanie przepisowej odległości przy wyprzedzaniu rowerzysty (to negatywny nr 1 z naszej ankiety) oraz zwracanie uwagi na możliwość blokowania pasa ruchu dla rowerów na jezdni. Nadal wyzwaniem jest też pierwszeństwo rowerzysty na przejeździe dla rowerzystów.  

Sytuacja wygląda dość dobrze w przypadku udzielania pierwszeństwa w każdej wskazanej sytuacji na skrzyżowaniu, widać że rower jest tu uznawany jako równorzędny pojazd. Dobrze jest też w przypadku respektowania kontraruchu i akceptowania odrębności infrastruktury rowerowej.

Otrzymaliśmy też sporo dodatkowych uwag do ankiety. Poniżej kilka wybranych:  

- nadużywanie klaksonu, zwłaszcza w stosunku do przepisowo jadących rowerzystów

- nielegalne parkowanie w sposób ograniczający widoczność (mnie nie widać lub ja nie widzę)

- na skrzyżowaniach, przy pasach, na chodniku - nielegalne parkowanie w sposób zmuszający pieszych do wejścia na drogę rowerową

- blokowanie przejazdu rowerowego przez wjechanie na niego bez możliwości opuszczenia - agresywna jazda za rowerem bez zachowania bezpiecznej odległości

- nie stosowanie zasady jazdy na suwak względem rowerzystów

- jazda z nadmierną prędkością

- niby dotyczy wszystkich, ale jednak niechronionych uczestników ruchu boli najbardziej.

O ile widać zmiany zachowania kierowców w kontekście udzielania pierwszeństwa na przejeździe w sytuacji jak na zdjęciu, to dużo częściej kierowcy nie respektują pierwszeństwa, kiedy rowerzysta jedzie równolegle do kierowcy, który chce skorzystać z warunkowego skrętu w prawo. Wszystkie powyższe sytuacje natomiast są codziennością. Pomogłyby regularne patrole policji na rowerach, aby uzyskali tę samą perspektywę, co rowerzyści.

Samochód stojący w poprzek przejazdu dla rowerów, oczekujący na skręt w prawo... (choć trzeba przyznać, że są miejsca, gdzie dla uzyskania widoczności kierowca przy włączaniu się do ruchu nie ma innej opcji)

Moim zdaniem, samochody nie sprawiają największego problemu, bo mimo wszystko kierowcy znają i stosują przepisy ruchu drogowego. Dużo większym problemem są piesi, rolkarze, hulajnogi i... inni rowerzyści, którzy nie stosują się do żadnych zasad i stwarzają zagrożenie lub po prostu utrudniają jazdę. Z tego powodu czasem zdecydowanie wolę jeździć po jezdni niż po ścieżce rowerowej.

Parkowanie tuż przy lub na skrzyżowaniu utrudniające widoczność.

Trąbienie w trakcie wyprzedzania rowerzysty (mam na myśli prawidłowo jadącego rowerzystę ulicę)

Wyprzedzanie rowerzysty w odległości poniżej 1 m dotyczy zwłaszcza zawodowych kierowców komunikacji miejskiej w Warszawie. Agresja słowna i klaksonowa w razie korzystania ze swoich uprawnień (zajmowanie środka pasa do ruchu prosto i w prawo przed skrzyżowaniem, przejeżdżanie przejazdem rowerowym). Blokowanie przejazdu dla rowerów na rondach i skrzyżowaniach. Piesi poruszający się drogami rowerowymi obok chodników i ignorujący sygnały dźwiękowe albo zachowujący się w odpowiedzi agresywnie.

Najgorsza sytuacja jest w przypadku prawoskrętów, kiedy kierowca włącza się do ruchu. O ile monitorują oni co się dzieje po lewej stronie, skąd nadjeżdżają pojazdy, o tyle prawa strona to martwy punkt. Niestety już kilka razy spotkałem się z sytuacją, iż będąc w połowie przejazdu, kierowca nagle zaczął ruszać

Dziękujemy wszystkim, którzy zaangażowali się w wypełnienie ankiety. Wasze opinie pomogą wypracować katalog "dobrych praktyk", który, miejmy nadzieję, ułatwi wszystkim bezpieczne współdzielenie przestrzeni drogowej.