USTĘPOWANIE PIERWSZEŃSTWA PRZEJAZDU

Jak kwestie pierwszeństwa reguluje Prawo o Ruchu Drogowym? 

Art.  27.  [Obowiązki kierującego pojazdem wobec kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch] 

• Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem (…) znajdującym się na przejeździe.
• Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem (…) jadącym na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić.
• Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla rowerów poza jezdnią, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem (…)

 Jak więc należy zachowywać się, aby przejazd dla rowerzystów był bezpiecznym elementem infrastruktury drogowej? 

Przypomnijmy czym jest przejazd – jest to (definicja PoRD) powierzchnia jezdni lub torowiska przeznaczona do przejeżdżania przez rowerzystów, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi, czyli miejsce, gdzie droga dla rowerów krzyżuje się z jezdnią albo torowiskiem. 

Przejazd dla rowerzystów oznakowany jest liniami poziomymi i znakiem D-6 a/D-6b. Może być także oznaczony kolorowo, zwykle na czerwono, nie jest to jednak wymóg konieczny. 

D-6A

D-6B 

Znak D-6a jest ustawiony bezpośrednio przed przejazdem dla rowerzystów i oznacza miejsce gdzie rowerzyści mogą przejeżdżać przez jezdnię w poprzek. 

Znak D-6b umieszczony jest bezpośrednio przed przejściem dla pieszych i przejazdem dla rowerzystów, znajdującymi się obok siebie.

Bez względu na barwę przejazdu rowerowego, jeżeli rowerzysta znajduje się na przejeździe, kierujący pojazdem powinien ustąpić pierwszeństwa. Istotne znaczenie ma sformułowanie : rowerzysta znajdujący się na przejeździe. Pierwszeństwo ma rowerzysta nie dojeżdżający, nie oczekujący na wjazd na przejazd, ale ten, który przez przejazd już przejeżdża. 

Dlatego też rowerzyści powinni pamiętać, że wjazd z dużą prędkością na przejazd nie gwarantuje bezpiecznego przejazdu i udzielenia pierwszeństwa przez kierującego pojazdem mechanicznym. 

Rowerzyści zawsze powinni zachowywać ostrożność, rozglądać się, zwolnić i ustalić, czy przejazd będzie bezpieczny. 

Choć kierujący pojazdami jadącymi po jezdni, zbliżając się do miejsca oznaczonego znakiem D-6a i D-6b, są obowiązani zmniejszyć prędkość i zachować czujność, to mogą nie wystarczająco wcześnie zauważyć rowerzystę wjeżdżającego na przejazd (krzewy, budynki mogą ograniczać widoczność), by skutecznie i bezpiecznie wyhamować. Droga hamowania samochodu rządzi się swoimi prawami, stąd apel: współdzieląc przestrzeń drogową szanujmy wzajemnie swoje prawa, ale i ograniczenia.

Przejazdy rowerowe to nie jedyne miejsca, w których nieustąpienie pierwszeństwa może być przyczyną  niebezpiecznych zdarzeń drogowych. 

W Art. 27 PoRD zapisano obowiązek ustąpienia pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną. 

Co to oznacza w praktyce: jeśli rowerzysta i samochód jadą równolegle, a w pewnym momencie samochód będzie chciał skręcić przecinając drogę rowerzysty, kierowca ma obowiązek zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście. Ale mimo tak sformułowanego prawa, rowerzysta nie jest zwolniony z przestrzegania zasady ograniczonego zaufania i ostrożności.

  Rowerzystę mogą zasłaniać inne pojazdy (np. ciężarowe), może znaleźć się w tzw. martwym punkcie widoczności w samochodowym lusterku, kierowca może źle oszacować odległość czy prędkość, z jaką porusza się rowerzysta, stąd znów potrzeba uważności, ostrożności i po prostu świadomej jazdy. 

Kolejne „trudne” miejsce to skrzyżowanie. 

Jeśli nie ma wyznaczonej drogi lub pasa ruchu dla rowerów i rowerzysta porusza się w ruchu ogólnym, zgodnie z zapisem Art. 16 -  na skrzyżowaniu (także o ruchu okrężnym) i bezpośrednio przed nim może poruszać się środkiem pasa ruchu, jeśli pas ten umożliwia opuszczenie skrzyżowania w więcej niż jednym kierunku. Warto więc pamiętać, że na rondach skręcający w prawo z lewego pasa powinni przepuścić pojazdy jadące prosto prawym pasem, także rowerzystów. 

Komu rowerzyści powinni ustąpić pierwszeństwa? 

Oczywiście pieszym. Szczególnie, gdy drogę dla rowerów przecinają przejścia dla pieszych. W takim miejscu obowiązują te same przepisy, które dotyczą kierujących innymi pojazdami względem pieszych. A zatem: rowerzyści ustępują pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu, pieszym nie wolno wchodzić pod koła rozpędzonego roweru. 

Ale rowerzyści są też zobowiązani zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszym na drogach pieszo-rowerowych i oczywiście na chodnikach, jeśli z nich korzystają. Powinni jechać z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego oraz nie utrudniać jego ruchu (Art.33) 

Nie można tez zapominać o zasadzie PRAWEJ STRONY na skrzyżowaniach równorzędnych, czyli udzielania pierwszeństwa pojazdom znajdującym się po prawej stronie. Zasada dotyczy zarówno poruszania się rowerzystów w ruchu ogólnym, jak i na infrastrukturze rowerowej.