Kup sobie rower. Rower składany.

Rower składany (potocznie składak) to rower o zmniejszonych rozmiarach, który można łatwo jeszcze zmniejszyć na czas transportowania lub przechowywania. Zmniejszenie rozmiarów uzyskuje się poprzez stosowanie kół o mniejszej średnicy i mniejszej ramie. Składanie obejmuje zwykle obniżanie kierownicy i siodełka oraz czasami składanie ramy .

Większość rowerów składanych posiada współcześnie, niewielkie, 14–24-calowe koła, można je błyskawicznie złożyć do rozmiarów walizki, co umożliwia ich łatwe transportowanie nawet w bardzo zatłoczonych środkach transportu publicznego. Są szczególnie popularne w wielkich aglomeracjach miejskich (zwłaszcza w Londynie, Nowym Jorku i Tokio) jako pojazd, służący do krótkich przejazdów od stacji metra do domu i miejsca pracy.

TROCHĘ HISTORII:

Nie wiadomo dokładnie, kiedy powstał pierwszy rower składany. Według holenderskiej encyklopedii rowerów z 1967 r. (Geschiedenis van de fiets, Alkmaar, 1967) pierwsza dobrze udokumentowana konstrukcja roweru "świadomie składanego", powstała w 1900 r. dla potrzeb armii holenderskiej. Był to rower na bazie tradycyjnego roweru miejskiego (tzw. "holendra"), który posiadał łatwe do rozmontowania koła, kierownicę i siodełko oraz zawias na głównej ramie, umożliwiający zmniejszenie jej rozmiarów mniej więcej o połowę. Na podobnych rowerach jeździły też (i nadal jeżdżą) oddziały rowerowe armii szwajcarskiej, oraz posługiwali się nimi żołnierze niemieccy, francuscy i brytyjscy w czasie I wojny światowej.

W połowie lat 50. firma Bickerton wypuściła na rynek rower składany na kołach 18-calowych, który stał się dość popularny w Wielkiej Brytanii. Po sukcesie tego modelu, w latach 60. XX w. znalazł on wielu naśladowców na całym świecie, w tym w Polsce (seria rowerów Wigry). Rowery te posiadały jednak dość prymitywną konstrukcję, były ciężkie, a ich składanie było bardzo kłopotliwe, gdyż wiązało się odkręcaniem przy pomocy kluczy kilku śrub blokujących zawias na ramie.

W 1975, kiedy Adrew Riche wyeliminował większość wad Bickertona. Zmniejszył on rozmiar kół do "dziecinnego rozmiaru" 16 cali, skonstruował zawias uchylny, który można złożyć "jednym ruchem" bez konieczności stosowania narzędzi i tak skonstruował ramę, siodełko i kierownicę, że po złożeniu cały rower przyjmuje kształt niewielkiej walizki. Powstał w ten sposób rower o nazwie "Brompton", który jest produkowany do dzisiaj i na którym wzoruje się większość współczesnych producentów miejskich rowerów składanych.

Brompton stał się w latach 70. i 80. XX w. bardzo popularny w Londynie, Tokio, Nowym Jorku i innych wielkich metropoliach, zwłaszcza na Dalekim Wschodzie. Jego popularność zmniejszyło dopiero rozpowszechnienie się mody na deskorolki, rolki, hulajnogi z pomocą których w jeszcze prostszy sposób można przemieszczać się na krótkich dystansach.

Ciekawostka: Rowery składane znalazły niszę rynkową – właścicieli jachtów i przyczep kempingowych, którzy używają ich w wakacje do odbywania krótkich podróży wokół kempingów i przystani jachtowych. Kilku producentów samochodów, (m.in Mercedes, Porsche, BMW, Renault) oferuje też nabywcom nowych samochodów, konstruowane przez siebie wysokiej jakości rowery składane, "idealnie dopasowane" do rozmiarów i kształtu bagażników samochodowych, najczęściej bezpłatnie w ramach akcji promocyjnych.

W Polsce moda na rowery składane pojawiła się gdy firma ZZR "Romet" wypuściła pod koniec lat 60. XX w. serię rowerów na kołach 20-calowych o nazwie "Karat". Konstrukcja tych rowerów była skopiowana z brytyjskiego Bickertona i posiadała te same wady. "Składalność" Karata sprowadzała się w zasadzie do istnienia jednego, topornego zawiasu zamykanego na 2 śruby (W późniejszych wersjach na jedną), do których odkręcenia potrzebny był klucz (później zastosowano nakrętki motylkowe, a następnie, stosowany do dziś, zawias dźwigniowy). Zawias ten znajdował się w mniej więcej połowie długości dolnej rury ramy. W latach 70. XX w. pojawiła się cała seria składanych rowerów o różnych rozmiarach kół i ram, które wszystkie razem określane były mianem "składaków".

Do najbardziej znanych produkowanych w Polsce zaliczają się:

Karat

Sokół

Czajka

Pelikan

rowery z serii "Pegaz"

rowery z serii "Flaming" – na kołach 20-calowych

rowery z serii "Jubilat" – na kołach 24-calowych (Jubilat 2, Jubilat 3)

rowery z serii "Wigry" (Wigry 2, Wigry 3)

Zalety

Składane rowery są bardzo praktyczne. Jak sama nazwa wskazuje, szybko i łatwo się je składa. W niektórych modelach można złożyć zarówno ramę, jak i kierownicę i pedały. Przeznaczone są głównie dla osób, które poruszają się w dużych miastach. Cześć swojej trasy chcą przejechać rowerem, cześć np. metrem. Składaki nie zajmują dużo miejsca, więc bez problemu zmieszczą się do auta, gdy planujemy dłuższą podróż.  Ale przede wszystkim łatwo je przechowywać – odchodzi problem odpowiedniego miejsca do zaparkowania i zapięcia oraz stres, czy np. po wyjściu z pracy odnajdziemy swój rower tam, gdzie zostawiliśmy.

Waga roweru składanego waha się od 8 kg do 15 kg. Wszystko zależy od materiału, z jakiego wykonany jest rower – tzn. czy jest to aluminium, stal czy może mieszanka innych tworzyw. Najlżejsze jest aluminium więc przenoszenie roweru nie powinno stanowić większego problemu. Należy jednak pamiętać, że składaki mają pewne ograniczenia obciążenia.

Zdecydowana większość modeli, zwłaszcza tych najlżejszych nie może być używana przez osoby, które ważną więcej niż 100 kg. Warto więc sprawdzić, jakie obciążenie wytrzymuje interesujący nas model.

Rower rozłożony ma zazwyczaj wymiary 150 cm x 111 cm x l59 cm, zaś złożony – 80 cm x 66 cm x l47 cm. Są to wymiary dla rowerzysty do ok. 185 cm wzrostu. Oczywiście na rynku znajdziemy też większe i mniejsze sprzęty. Koła mają zazwyczaj średnicę 20 cali. Składak nie może być zbyt duży.

Równie istotna jest łatwość z jaką rower można złożyć i rozłożyć. Może nawet najważniejsza.

Jeśli rower ma łańcuch, jest trudniejszy do złożenia niż rowery z paskiem zębatym. Ważne jest również to, aby zabezpieczenia blokujące elementy były solidne. To uniemożliwi przypadkowe rozłączenie się części roweru w czasie jazdy.

Rower musi być nie tylko wygodny, ale też funkcjonalny. Należy zwrócić uwagę na wygodne siodełko, dobre hamulce, dzwonek oraz oświetlenie. Niektóre modele mają biegi, aby można było dostosować stopień oporu do naszych potrzeb czy nachylenia drogi. Równie ważna jest możliwość ustawienia wysokości siodełka czy kierownicy. Ponieważ rowery te składamy, musimy mieć odpowiedni pokrowiec, w którym jednoślad będzie przenoszony. Ceny wahają się Często taki pokrowiec dodawany jest do roweru. A cena rynkowa samego pokrowca to od 100 do 150 zł.

Cena składanego roweru zależy od marki, wykorzystanych do produkcji materiałów, systemu składania i rozkładania, a także osprzętu. Najtańszy i najprostszy rower kosztuje około 300 zł. Ale na rynku są dostępne modele, które kosztują kilka tysięcy złotych.

WADY rowerów składanych:

- mogą być  cięższe od analogicznych rowerów nieskładanych

- mogą być mniej mniej trwałe

- dobrej jakości rowery składane są dość drogie

- złej jakości rowery składane są niebezpieczne w użyciu a ich składanie jest bardzo kłopotliwe

Jak złożyć rower składany?

Składanie roweru należy rozpocząć od ustawienia we właściwej pozycji i zablokowania ramy, a także kierownicy. Rama zbudowana jest z jednej grubej rury, przy której znajduje się zawias. Po jego poluzowaniu musimy rozłożyć rower tak, aby przez obie jego części przechodził zamek szybkiej blokady. Gdy mamy pewność że zabezpieczenie blokujące znajduje się we właściwej pozycji wystarczy zamknąć zatrzask, czyli przysunąć dźwignię do ramy.

Aby ustawić kierownicę należy włożyć zatrzask i zablokować go poprzez dociśnięcie dźwigni do rury. Zaleca się, aby nad zamkiem blokady kierownicy umieścić specjalną, plastikową klamrę, która będzie go zabezpieczać.

Większość składanych rowerów jest wyposażona w oświetlenie – zarówno z przodu, jak i z tyłu. Jeśli jednak musimy samodzielnie dołożyć oświetlenie - przednią lampę rowerową umieszcza się na środku kierownicy lub tuż pod nią, na rurze. Potrzebny jest zacisk mocujący z zatrzaskiem, który trzeba mocno docisnąć (najczęściej nie trzeba go przykręcać śrubokrętem). Tylne światło należy z kolei przyczepić do podpórki siodełka przy pomocy gumki.

Do regulacji ustawienia siodełka potrzebny jest śrubokręt -  musimy wykręcić śrubę, która  zabezpiecza wspornik siodełka przed poruszaniem się. Kiedy ustawimy sztycę na właściwej wysokości, musimy ponownie wkręcić śrubę tak mocno, aby siodełko nie kołysało się na boki w trakcie jazdy. Prawidłowe ustawienie, dopasowanie siodełka znacząco wpływa na komfort jazdy na rowerze, dlatego też ważne jest ustawienie siodełka na odpowiedniej wysokości, dostosowanej do naszego wzrostu.

Jednym z najbardziej popularnych sposobów na sprawdzenie prawidłowej wysokości siodełka jest tzw. metoda pięty. Jeżeli po przyłożeniu stopy do pedału noga będzie wyprostowana w kolanie, oznacza to, że wspornik jest ustawiony właściwie. Niemniej jednak doświadczeni kolarze twierdzą, że ta metoda nie sprawdza się zbyt dobrze, ponieważ nie jeździmy na rowerze w pozycji z całkowicie wyprostowanymi nogami. Najlepiej więc zmierzyć wysokość od krocza do podłoża i obliczyć 88,3% uzyskanej wartości. Wynik ten jest odległością, jaka powinna dzielić górną częścią siodełka i oś, do której przymocowane są pedały.

Demontaż

Demontaż składanego roweru jest bardzo prosty i trwa kilka minut. Aby obniżyć kierownicę, należy poluzować blokadę wspornika. Podobnie wygląda opuszczanie siodełka, choć w przypadku zabezpieczenia ze śrubą potrzebny nam będzie klucz imbusowy. W celu złożenia ramy musimy przekręcić dźwignię przy zawiasie i odkręcić nakrętkę blokującą. Należy przy tym uważać, aby nie uszkodzić mechanizmu blokady, gdyż jego naprawa najczęściej polega na zespawaniu obu części ramy. Wtedy składanie roweru nie jest już możliwe.

      Każdy z potencjalnych nabywców musi rozważyć za i przeciw zakupowi takiego modelu, niemniej z całą pewnością składak może być idealny dla studentów, osób dojeżdżających do pracy sposobem mieszanym (np rower i pociąg) i wszystkich tych, którzy lubią niekonwencjonalne rowerowe rozwiązania.