Kontrapas to wyznaczony na jednokierunkowej jezdni pas rowerowy, który pozwala rowerzystom jechać "pod prąd".
Kontrapas można spotkać na jezdniach, gdzie prędkość nie jest wyższa niż 50 km/h. Wyznaczany jest przy lewej krawędzi jezdni przeciwnie do kierunku ruchu pojazdów za pomocą oznakowania pionowego i poziomego. Aby zwrócić uwagę kierowców i rowerzystów na obecność kontrapasów często ich wloty i wyloty malowane są na jezdni na czerwono.
Uwaga: na kontrapasie rowerowym nie można parkować samochodów.
Zasady poruszania się kontrapasem są bardzo proste: rowerzysta zawsze jedzie nim w przeciwnym kierunku niż samochody i wszystkie inne pojazdy.
Kontrapas nigdy nie jest dwukierunkowy.
Do wyznaczenia kontrapasa rowerowego stosuje się następujące oznakowanie:
• tabliczki (nie dotyczy rowerów) pod znakami (B-2 zakaz wjazdu) i (D-3 droga jednokierunkowa),
• oznakowanie pasa przeznaczonego dla rowerzystów za pomocą znaków poziomych P-23 (symbol roweru).
• oddzielenie pasa rowerowego od pasa ruchu dla pozostałych pojazdów za pomocą linii krawędziowej ciągłej.
Dodatkowo wzdłuż pasa rowerowego często stosuje się oznakowanie w postaci:
• oddzielenia pasa rowerowego od pasa ruchu dla pozostałych pojazdów za pomocą linii krawędziowej przerywanej (na skrzyżowaniach oraz w miejscach zmiany kierunku ruchu rowerzystów),
• czerwonej nawierzchni w celu uwidocznienia pasa rowerowego (np. w rejonie skrzyżowań).
Kontraruch to umożliwienie rowerzystom poruszania się „pod prąd” w jezdniach jednokierunkowych z ograniczeniem prędkości do 30 km/h, ale bez wydzielania pasa ruchu.
Kontraruch wyznaczany jest za pomocą właściwego oznakowania - znaków pionowych oraz poziomych, tzw. sierżantów rowerowych.
Kontraruch rowerowy pozwala rowerzystom omijać niebezpieczne ulice i skrzyżowania o dużym natężeniu ruchu i skracać pokonywany dystans. Podobnie jak w przypadku kontrapasa, rowerzysta ma obowiązek poruszać się przy prawej krawędzi jezdni, chyba że oznakowanie wskazuje inaczej.
Do wyznaczenia kontraruchu rowerowego na drogach jednokierunkowych stosuje się następujące oznakowanie:
• znaki (ograniczenie prędkości) lub (strefa ograniczonej prędkości) ograniczające prędkość do 30 km/h.
• tabliczki z napisem "nie dotyczy rowerów" pod znakami (B-2 zakaz wjazdu) i (D-3 droga jednokierunkowa),
Dodatkowo ulica z kontraruchem rowerowym może zostać dodatkowo oznakowana:
• za pomocą znaków P-27 czyli tzw. „sierżantów rowerowych” wyznaczając kierunek ruchu rowerzystów,
• linią krawędziową ciągłą i symbolem roweru przy wjeździe w ulicę z kontraruchem rowerowym (w rejonie skrzyżowania).
Należy pamiętać, że kontrapas rowerowy jest jednokierunkowy i wyznaczany „pod prąd”, zatem rowerzyści jadący w kierunku zgodnym z pozostałymi pojazdami poruszają się po jezdni lub też (jeżeli został wyznaczony) pasem rowerowym.
O sposobie oznakowania i możliwościach wyznaczania kontrapasów i kontraruchu mówi Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach, a także Rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych.